Ketojenik Diyet Nedir?

2020 yılının trend diyet türlerinden biri olan ketojenik diyet nedir, nasıl yapılır merak ediyor musunuz? Öncelikle ketojenik diyet, yüksek yağ ve protein içeren besinlerin birincil olarak tüketildiği, düşük karbonhidratlı bir diyettir. Ketojenik diyet halk arasında ‘keto diyet’ olarak da bilinir. Yapılan bilimsel araştırmalarla ketojenik diyetin sadece kilo vermekte değil, toplumumuzda oldukça yaygın olan epilepsi, Alzheimer ve diyabet gibi hastalıkların yan etkilerine de oldukça fayda sağladığı ortaya koyulmuştur.

Her diyette olduğu gibi ketojenik diyet de belli periyodlar ile yapılmalıdır. Uzun süreli yapılan ketojenik diyetin de sağlık açısından zararları bulunmaktadır.

Ketojenik diyette karbonhidratın en az seviyede vücuda alınması sağlanır. Karbonhidrat miktarındaki düşüş ketoz adı verilen metabolik bir döngüye girmemizi sağlar. Böylelikle vücut enerjisini yağ yakmak için kullanır ve vücut enerji ihtiyacını yağlardan karşılamaya başlar. Yağ yakımı hızlanır ve kilo vermek kolaylaşır. Ketojenik diyetlerde kan şekeri değeri düşebilir, insülin seviyesi de düşmeye başlar.

Ketojenik Diyet Türleri Nelerdir?

Ketojenik diyet türleri; standart ketojenik diyet, döngüsel ve hedefe yönelik ketojenik diyet, yüksek proteinli ketojenik diyettir.

Standart Ketojenik Diyet: Düşük karbonhidrat, yüksek miktarda yağ alımı ve orta miktarda protein alımı yapılır. Yüzdesel olarak ifade etmek gerekirse %75 yağ, %20 protein ve %5 oranında karbonhidrat.
Döngüsel Ya da Hedefe Yönelik Ketojenik Diyet: Daha çok vücut geliştiriciler ve sporcuların yaptığı diyet türüdür. Bu ketojenik diyette vücudun temel yağ, protein ve karbonhidrat ölçümü yapılarak kişiye ya da hedefe yönelik diyet uygulanır.
Yüksek Proteinli Ketojenik Diyet: Adından da anlaşılacağı üzere yüksek miktarda protein içeren ketojenik diyet türüdür. %60 yağ, %35 protein ve %5 karbonhidrat alımı yapılır.

Ketojenik Diyetin Faydaları Nelerdir?

Nörolojik hastalıkların tedavisinde oldukça yararlıdır (epilepsi, alzheimer gibi)
Sağlıklı bir şekilde kilo vermeye yardımcı olur
Hastalıkların risk faktörünü en aza indirerek doğru ve kalıcı bir kiloda olmamızı sağlar
Kalori hesaplaması yapmadan kilo vermeye yardımcı olur
Kalp hastalıklarını ortaya çıkarabilecek risk faktörlerini en aza indirger
Parkinson hastalığının semptomlarını hafifletir
Sivilce ve aknelerde azalmaya yardımcı olur
Yaralanmalar sonucu iyileşme sürecini hızlandırır

Ketojenik Diyetin Yan Etkileri Nelerdir?

Ketojenik diyet tamamen faydalı, ya da bütünüyle doğal bir yöntem olarak belirtilmiyor. Bir sağlık sorununun tedavisi için ortaya çıkarılmıştır ve bu yöntemin birçok yan etkisi bulunuyor. Herkes tarafından iyi bilinen bir diyet seçeneği olsa da sağlığı yerinde olan kişiler için güvenli görülse de, metabolizmada farklılıklar yaratması nedeniyle vücutta farklı değişikliğe yol açması mümkündür ve bu durum bir takım tıbbi sorunlara neden olabilir.

Vücudun diyete uyum sağlamaya çalıştığı dönemde bir takım yan etkiler ortaya çıkabilir. Yan etkiler 2 ile 7 gün arasında değişebilir. Bireyin kendini enerjisiz, zayıf ve halsiz hissetmesi, uyku sorunları, mide bulantısı ve sindirim sistemi gibi rahatsızlıklar başlıca yan etkilerdir.

Bu etkilerin yanı sıra nadir de olsa nefeste ve idrarda bazı kokular meydana gelebilir. Bu süreç vücudun hızlı bir şekilde yağ yakmasına bağlanmaktadır. Vücutta değişen tuz ve mineral değerleri de bu yan etkilerin başlıca sebepleri arasında gösterilebilir.

Ketojenik Diyette Hangi Besinler Tüketilir?

Genellikle ketojenik diyet listesi nde düşük karbonhidratlı besinler bulunur. Balık, yumurta, et, sağlıklı yağlar, fındık, tereyağı bu besinlerin başında gelir. Tuz, karabiber, kekik ve diğer baharatlardan elde edilen çeşniler kullanılabilir.

Genellikle yeşil bitkiler olmak üzere soğan, domates, biber gibi düşük karbonhidratlı sebzelerde ketojenik diyette sıklıkla kullanılan besinlerdir.

Karbonhidrat bakımından düşük protein bakımından zengin olan kırmızı et, hindi eti, balık ve tavuk eti gibi besinlerde bu diyetin önemli bir kısmını oluşturur.

Diğer besinler; badem, ceviz, fındık, çekirdek (çiğdem), avokado, beyaz peynir, mozarella, krem peynir, zeytinyağı, şekersiz krema, yumurta ketojenik diyette kullanılan diğer besinlerdir.

Ketojenik Diyette Tüketilmemesi Gereken Besinler

Ketojenik diyetlerde karbonhidrat oranı yüksek olan besinlerin tüketimi sınırlandırılmalı mümkünse tüketimi en aza indirgenmelidir. Karbonhidrat bakımından yüksek olan besinleri şu şekilde sıralayabiliriz;

Alkollü içecekler
Ketçap, mayonez ve diğer sağlıksız yağ türlerini içeren soslar
Bezelye, mercimek, nohut gibi baklagiller
Havuç ve patates gibi kök sebzeler
Tümü olmamakla beraber meyve tüketimi de ketojenik diyette çok az bir yere sahiptir
Kola, meyveli sodalar, şekerli çay ve kahve, dondurma
Şekersiz diyet gıdaları (diyet bisküviler, tatlandırıcılar vb)
Buldur, makarna, pirinç, buğday temelli gıdalar

Ketojenik diyet uygulanması mümkün olmayan ya da az erişilecek öğünlerden oluşmamaktadır, bu nedenle ketojenik diyeti rahatlıkla ve kolayca uygulayabilirsiniz. Ketojenik diyet nedir sorunuzun yanıtını sizler için ketojenik diyetin çeşitleri, ketojenik diyetin yararları ve zararları ve ketojenik diyet listesi nde bulunan besinlerle detaylı bir şekilde açıkladık.

Tüm diyetlerin uzman bir diyetisyen gözetiminde yapılması gerektiğini unutmayınız.

Sağlıklı günler!